Mithat Alam Film Merkezi, Aralık 1999’da Mithat Alam’ın (RA’64-RC’68) özel bağışı ile Boğaziçi Üniversitesi bünyesinde kurulmuştur.
2022’de Boğaziçi Üniversitesi’nin atanmış rektörü Prof. Dr. Naci İnci’nin BÜVAK (Boğaziçi Üniversitesi Vakfı) yönetim kurulu başkanı sıfatıyla imzaladığı bir tebligatla MAFM yöneticileri işten çıkarılmış ve MAFM’nin kuruluş amacına yönelik faaliyetleri kısıtlanmıştır.
5 Ağustos 2023 tarihinde de Boğaziçi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Naci İnci’nin, 1999 yılında Mithat Alam, Boğaziçi Üniversitesi ve BÜVAK arasında imzalanmış olan sözleşmeyi tek taraflı feshetmesiyle Mithat Alam Film Merkezi’nin üniversite ile mekânsal ve kurumsal bağı kalmamıştır.
Mithat Alam Film Merkezi, 2 yıllık aradan sonra 2025’ten itibaren yeni işbirlikleri ile farklı mekanlarda etkinliklerine devam etme kararı almıştır.
Mithat Alam Film Merkezi’nde yer alan sinema salonunda 22 yıl boyunca, öğrenim dönemi süresince hafta içi her gün Sinefil Gösterimleri başlığı altında toplu gösterimler ve bu gösterimleri destekleyici söyleşi, panel, sunum ve atölye çalışmaları yapılmıştır. Merkez, her sene tanınmış yönetmen ve oyuncuların yanı sıra sinemanın çeşitli alanlarında çalışmış kısa filmci, belgeselci, sinema yazarı ve akademisyenleri davet ederek bu kişilerle söyleşi ve paneller düzenlemiştir.
Film Merkezi, her ay farklı sanat dallarından ya da meslek sahalarından saygıdeğer isimlerle de söyleşiler düzenlemiş ve böylelikle sinemanın farklı alanlarla ilişkisini ortaya koymuştur. Bu söyleşilerde konuklar, bazen özel olarak seçtikleri bir filmle olan kişisel bağlarından söz ederek, gerek sinema gerek kendi alanları hakkındaki görüşlerini öğrencilerle paylaşmıştır. Mithat Alam Film Merkezi, bu gibi etkinlikleriyle, hem öğrenciler ve sinema dünyası arasında, hem de sinemayla diğer alanlar arasında bir köprü işlevi üstlenmiştir.
Mithat Alam Film Merkezi 22 yıl boyunca yaklaşık 420 etkinlikte aralarında;
Mithat Alam Film Merkezi, öğrenci kulüpleri ve öğretim görevlileri tarafından tasarlanan organizasyonlara ve ülke çapındaki sinema derneklerinin etkinliklerine de kapılarını açarak önemli bir platform ve buluşma merkezi kimliği edinmiştir. Merkez bu kapsamda düzenlenen organizasyonlarla sinema üzerine bilgi paylaşımı, diyalog ve düşünce üretimine katkıda bulunmuştur.
Merkez, uzun metraj filmlerini çeken yönetmenlerin, filmlerini henüz üretim aşamasında beyazperdede izleyerek, sinema sektöründen farklı insanlarla üzerine fikir alışverişinde bulundukları ve ekip gösterimlerini yaptıkları bir mekan haline gelmiştir.
Merkez’in kurulduğu ilk günlerde öğrenci inisiyatifiyle çıkarılmaya başlayan, bugün Sinefil ismiyle anılan dergi, öğretim dönemi boyunca yılda beş kez yayımlanmıştır. Sinefil Dergisi, Merkez’in gösterim programında yer alan filmlerin özgün yazılarla tanıtılmasının yanı sıra, toplu gösterimlere konuk olan oyuncu ve yönetmenleri, film türlerini ve ülke sinemalarını kapsamlı bir bakışla mercek altına alan yazılardan oluşmuştur. Model olarak Türkiye’de alanında bir ilk oluşturan yayın, tamamıyla gönüllü öğrenciler tarafından hazırlanmış ve alışıldık tanıtım broşürü formatının dışına çıkarak, bir dergi gibi tasarlanmıştır.
Sinefil Dergisi, pek çok öğrenciye, sinema üzerine düşüncelerini yazıya dökerek film eleştirisi ve teorisi konusunda kendilerini geliştirme olanağı sunmanın yanı sıra, gösterimleri takip edenlerin de izledikleri filmlere farklı bir gözle bakabilmelerini sağlamıştır.
Hisar Kısa Film Seçkisi adını, Robert Kolej zamanında gerçekleştirilmiş Türkiye’nin ilk kısa film organizasyonu olan Hisar Kısa Film Yarışması’ndan almaktadır.
Hisar Kısa Film Seçkisi, 2005 yılından bu yana, her sene, yıl içerisinde Türkiye’de çekilen yüzlerce kısa filmi tarayıp, başvuruları toplayarak, elemelerden geçirmektedir. Seçki oluşturulurken, sektörde çalışan sanatçılar jüri üyeliği yapmakta ve Seçki’ye girecek 10 film belirlenmektedir. Bu 10 film herhangi bir sıralama ve tür gözetmeksizin Seçki’ye alınmakta ve sinema okullarına, ulusal ve uluslararası yarışmalara, yurt dışındaki film merkezlerine, festivallere gönderilmektedir.
Hisar, tüm bu özellikleri ile Türkiye’de tektir. Bu yıla kadar Hisar Kısa Film Seçkisi’ne giren film sayısı 180’dir. Bu filmler özellikle yurt dışındaki festivallere davet edilmiş ve pek çoğu ödüllerle dönmüştür. Tüm yılların seçkileri incelendiğinde yönetmenlerin başka dönemlerde çektikleri filmlerle de Seçki’ye girdikleri gözlemlenmiştir. Hisar Kısa Film Seçkisi’ne kısa filmleriyle katılmaları yönetmenler için önemli bir referans kaynağı olmuştur.
Türkiye Sineması Görsel Hafıza Projesi sinemamıza emek vermiş kişilerle yapılan bir sözlü tarih çalışmasıdır. Sadece oyuncu, yönetmen ve yapımcı ile sınırlı kalmayan, set işçisi, ışık şefi, görüntü yönetmeni, seslendirme sanatçısı gibi çeşitli alanlarda çalışmış herkesi kapsayan bir projedir.
Merkez’in kendi imkanları ve gönüllü öğrencilerin desteği ile yürütülen projenin amacı, öncelikle araştırmacı ve sinema öğrencileri için bir kaynak yaratmaktır. Ülkemizde, Türkiye sineması alanında yapılmış çalışmalar oldukça sınırlıdır ve özellikle sinemamızın ilk yıllarına dair neredeyse hiçbir kaynak bulunmamaktadır.
Yoğun üretim yapılan “Yeşilçam kuşağı” olarak adlandırılan 50-70 yılları arasında çoğu belge saklanmadığı, bilgiler kayıt altına alınamadığı ve filmlerin çoğu yangınlar ya da ilgisizlik dolayısıyla kaybolduğundan yeterli ve doğru bilgiye ulaşmak oldukça güçtür. Mithat Alam Film Merkezi bu dönem film üretmiş sinemacılarla birinci ağızdan çalıştıkları dönemi kaydetmek üzere 2003’te sözlü tarih projesini başlatmıştır.
Senelerce süren çekimlerin saatler süren kayıtlarından hazırlanan özet filmler Türkiye’deki tüm üniversitelere, sinema kurumlarına, ilgili araştırmacılara ve sinemacılara gönderilmiş ve büyük bir akademik kaynak biriktirilmiştir. Bugüne kadar 75 sinemacıyla yapılan görsel hafıza çalışması https://gorselhafiza.org.tr/arsiv.php adresinde araştırmacıların hizmetine sunulmuştur.
Türkiye’de Türkiye Sineması Görsel Hafıza Projesinin bir benzeri bulunmamaktadır.
Mithat Alam Film Merkezi, yıllardır tüm okullardan öğrencilere ve amatör sinemacılara açık bir kısa film ve belgesel destek programı yürütmekte ve destek kapsamında kamera, ışık, ses ve kurgu ekipmanları sunulmuştur. Bu anlamda başta öğrenciler olmak üzere, kısa film ve belgesel alanında film üreten herkes için Film Merkezi çok büyük önem taşımaktadır.
Çalışma grupları, öğrencilerin kendi istek ve ilgilerine göre Film Merkezi bünyesinde yine öğrenciler tarafından oluşturulan gruplardan oluşmuştur. Böylece öğrenciler, Sinefil Dergisi ve Görsel Hafıza Projesi gönüllüsü olabildikleri gibi; isterlerse bir çalışma grubuna aktif olarak katılabilmiştir.
Bugüne kadar kurulmuş çalışma grupları: Kısa Film ve Belgesel Çalışma Grubu, Stop Motion Çalışma Grubu, Türkiye Sineması Çalışma Grubu, Oyunculuk Çalışma Grubu, Çeviri Çalışma Grubu, Sesli Betimleme Çalışma Grubu’dur.
Mithat Alam Film Merkezi, sinema alanında çalışmak isteyen öğrencilerin teorik ve teknik gelişimi için alanında uzman isimlerle atölye çalışmaları da hayata geçirmiştir. Bu amaç çerçevesinde pek çok akademisyen, yönetmen, oyuncu ve teknik uzmanla birlikte sinemanın farklı alanlarında çalışmak isteyen öğrenciler için yönlendirici olacak atölye çalışmaları ücretsiz olarak düzenlenmiştir.
Merkez ayrıca 2010 yılından itibaren gerçekleştirdiği atölye çalışmalarını kitap haline getirmiştir. Türkiye’de sinema sektörü içinde çalışan, konusunda uzman, yurt içinde ve yurt dışında ödüller kazanan sinemacılar tarafından verilen dersleri kapsayan Bir Filmin Serüveni: Mithat Alam Film Merkezi Atölye Çalışmaları adını taşıyan bu kitap 2015 yılında, 2 cilt halinde İthaki Yayınları tarafından basılmıştır.
